Dodatki do żywności - Pełna lista dodatków E

W dzisiejszych czasach, idąc do sklepu na zakupy spożywcze, właściwie trudno znaleźć na półkach jakieś produkty bez dodatków do żywności. Wczytując się w etykiety produktów, możemy zauważyć mniej lub bardziej niezrozumiałe nazwy i oznaczenia literowo-cyfrowe, wskazujące, jakie dodatki znajdują się w składzie środków spożywczych.

Z badań wynika, iż każdego roku spożywamy około 2 kilogramów dodatków do żywności, co pokazuje, że są już one wszechobecne w naszym życiu – w naszych lodówkach i kuchniach. Z kolei żywność nieprzetworzona stanowi mały procent zaopatrzenia sklepów spożywczych i najczęściej jest mocno wyeksponowana jako „zdrowa żywność”. Niestety, często jest ona o wiele droższa, stąd ze względów ekonomicznych wybieramy raczej tę żywność „tradycyjną”, czyli z dodatkami chemicznymi. Po co producenci żywności dodają różne dziwne substancje do takich podstawowych produktów, jak chleb, masło czy ser? Jak spożywanie tego rodzaju substancji wpływa na nasze zdrowie?

Podział dodatków do żywności

Dodatki do żywności pełnią bardzo wiele różnych funkcji, stąd jest ich tak wiele. Zasadniczo celem ich stosowania jest uatrakcyjnienie produktu w oczach konsumentów. My jako klienci zazwyczaj kierujemy się tym, jak produkt wygląda, jak pachnie, jak jest zapakowany. Producenci żywności dobrze o tym wiedzą, dlatego wobec rosnącej konkurencji na rynku są zmuszeni niejako „podrasować” sprzedawane przez siebie produkty. Stąd korzystają z pomocy barwników, wzmacniaczy smaków, konserwantów czy aromatów spożywczych, aby poprawić jakość towaru pod względem jego atrakcyjności. Sprzyjają one także dłuższemu przechowywaniu żywności bez ryzyka jej zepsucia. Dlatego też dodatki do żywności można podzielić ze względu na ich przeznaczenie i oddziaływanie:

konserwanty;
przeciwutleniacze;
regulatory kwasowości;
aromaty;
barwniki;
wzmacniacze smaku;
substancje zmieniające teksturę, a więc emulgatory, przeciwdziałające zbrylaniu, zagęszczające i żelujące.

Oprócz tego dodatki spożywcze mogą różnić się od siebie pochodzeniem. I tak mamy dodatki naturalne, identyczne z naturalnymi oraz syntetyczne. Co to oznacza?

Dodatki naturalne to takie, które naturalnie występują w różnych produktach spożywczych i są z nich pozyskane. To zazwyczaj charakterystyczny składnik żywności, wpływający na jej wygląd, smak, zapach czy konsystencję. Zwielokrotnienie jego ilości w danym produkcie poprawia naturalne właściwości aromatyczne, smakowe, intensyfikuje barwę czy jeszcze inne pożądane cechy. Dodatki identyczne z naturalnymi to takie, które pozyskiwane są syntetycznie, niemniej ich budowa chemiczna jest taka sama, jak ich odpowiedników naturalnych. Z kolei syntetyczne dodatki to substancje dodatkowe, które naturalnie nie występują w pożywieniu, a człowiek uzyskuje je typowo za pomocą reakcji chemicznych. Ich wzór chemiczny nie ma żadnego odpowiednika w naturalnych składnikach żywności.

Sprawdź również: Aromaty cukiernicze

Czy dodatki szkodzą zdrowiu?

Kwestia wpływu spożywczych dodatków chemicznych od dawna budzi wątpliwości. Lekarze i dietetycy alarmują, aby unikać produktów wysoce przetworzonych, o długiej liście składników, które brzmią jak tablica Mendelejewa. W takich produktach brakuje składników odżywczych, a cała ich forma i smak uzyskiwane są przez dodanie chemicznych substancji. A mimo to są one dopuszczone do użycia w przemyśle spożywczym. Dlaczego? Dozwolona ilość dodatków spożywczych dodana do danego produktu jest na tyle nieduża, że nie wpływa negatywnie na nasze zdrowie. Poza tym zjedzenie zepsutej żywności zaszkodzi nam znacznie bardziej niż tej, do której dodano konserwanty i przeciwutleniacze, dlatego są one tak powszechne.

W czym więc tkwi problem? Otóż stosowanie tychże dodatków do żywności stało się tak powszechne, że każdego dnia spożywamy ich stanowczo za dużo. Lekarze twierdzą, że przyjmowanie wraz z pożywieniem dodatków w dużych ilościach skutkuje rozwojem alergii, zwłaszcza u małych dzieci. Nawet, gdy każdy z tych związków z osobna nie jest szkodliwy, to ich połączenie może być groźne dla zdrowia konsumentów.

Wykorzystanie dodatków do żywności – konserwanty

Do najpopularniejszych dodatków do żywności zaliczamy konserwanty. Jak sama nazwa wskazuje, konserwant konserwuje, czyli wydłuża przydatność do spożycia danego produktu. Stosowanie dodatków konserwujących hamuje rozwój drobnoustrojów, które przyczyniają się do procesów psucia i gnicia jedzenia. Do konserwantów można też zaliczyć przeciwutleniacze, które hamują proces utleniania się żywności i w efekcie wydłużają ich świeżość.

Zagęszczacze i substancje żelujące

Innymi, równie popularnymi dodatkami do żywności są te, które bezpośrednio wpływają na jej konsystencję. Są to przede wszystkim zagęszczacze i substancje żelujące. Ich zadaniem jest nadanie właściwej konsystencji i utrzymanie jej. Na przykład obecność żelatyny wieprzowej w galarecie gwarantuje jej sprężystość i elastyczność.

Naturalnie czy syntetycznie?

Jak już wspomnieliśmy, dodatki do żywności różnią się od siebie pochodzeniem. Zwolennicy zdrowego odżywiania z większą dozą zaufania podchodzą do tych pozyskiwanych z natury. Wychodzą z założenia, że to, co naturalnie jest składnikiem żywności w normalnych warunkach, nie może im zaszkodzić. Musimy jednak nadal pamiętać o tym, że dodatek do żywności w formie skoncentrowanej zawiera tych substancji znacznie więcej, a ich celowe dodanie do produktu może skutkować przedawkowaniem. W tym wypadku nawet naturalne dodatki spożyte w nadmiarze mogą okazać się szkodliwe dla przewodu pokarmowego.

Aromaty smaku

Aromaty spożywcze to dodatki do żywności pochodzenia naturalnego lub identyczne z naturalnym, które podkreślają walory smakowo-zapachowe produktu. Produkcja środków aromatyzujących naturalnego pochodzenia, jak i naturalnych koncentratów spożywczych wymaga dysponowania odpowiednimi technologiami, ale też dobrym wyczuciem smaku i zapachu, by móc otrzymywać najbardziej zbliżone do naturalnych substancje aromatyczne.

Istnieją także sztuczne substancje wzmacniające smak i zapach, które stosowane w nadmiarze są szkodliwe dla naszego zdrowia. Do najpopularniejszych dodatków do żywności wzmacniających smak i aromat zaliczamy glutaminian sodu czy nukleotydy. Wpływ na smak i aromat mają także substancje słodzące, takie jak aspartam, sacharyna czy sukraloza. Unikajmy produktów zawierających sztuczne wzmacniacze smaku.

Lista E

Różne dodatki do żywności często kryją się w składach produktów pod tajemniczymi oznaczeniami E + jakaś liczba. Do najczęściej spotykanych dodatków do żywności zaliczamy konserwanty E200, E211, E230 – E237, oraz E249 i E250. Spośród substancji stosowanych jako dodatki do środków spożywczych niektóre są dla nas szkodliwe, a inne bezpieczne lub obojętne dla zdrowia. Warto mieć pod ręką takie zestawienie – pomoże nam to dokonywać bardziej świadomych zakupów spożywczych. Poniżej przedstawiamy ogólne zestawienie bezpiecznych i szkodliwych dodatków do żywności.

E100-E199 – barwniki

Niebezpieczne: E102 – E133, E142 – E151, E154, E155, E160b, E173, E180.

Bezpieczne: E100, E101, E140, E141, E160a, E160c-f, E161b, E163, E170, E175.

E200-E299 – konserwanty

Niebezpieczne: E210 – E232, E235, E239, E249 – E252, E284, E285.

Bezpieczne: E242, E262, E263, E270, E297.

E300-E399 – przeciwutleniacze

Niebezpieczne: E310, E320, E321, E385.

Bezpieczne: E300 – E309, E325, E334, E335, E339 – E354, E356 – E380.

E400-E499 – emulgatory, stabilizatory, środki zagęszczające

Niebezpieczne: E407, E421, E432 – E436, E469.

Bezpieczne: E400 – E404, E406, E410, E415, E417, E440 - E444, E451 - E463, E470a – E472f, E474 – E482, E493, E495.

E500-E599 – dodatki o zróżnicowanym przeznaczeniu

Niebezpieczne: E553b, E579.

Bezpieczne: E503, E504, E507, E513, E516, E517, E524, E526, E528, E530, E535, E538, E551, E552, E570, E574, E575, E577, E585.

E600-E699 – wzmacniacze smaku

Niebezpieczne: E621, E622, E634, E635.

Bezpieczne: E635, E626, E630, E640, E650.

E700-E799 – antybiotyki

E900-E1299 – dodatki do żywności o różnym zastosowaniu

Niebezpieczne: E950 – E952, E954, E962, E1201, E1202.

Bezpieczne: E901, E905, E959, E965 – E967, E1200.

E1300-E1400 – modyfikowane skrobie

Niebezpieczne: E1520.

Sprawdź również: Dym wędzarniczy w płynie - czy jest szkodliwy?

Źródło:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dodatki_do_%C5%BCywno%C5%9Bci